Sosyal hizmet mezunu olmak sadece sosyal hizmet uzmanı olarak görev yapabileceğim anlamına mı geliyor diye düşünüyorsanız bu yazıyı okuduktan sonra fikrinizin önemli ölçüde değişeceğinden şüpheniz olmasın. Çoğumuzun aşina olduğu son zamanlarda sıklıkla artan ”Aile Danışmanı” mesleğine yönelmek, görev ve sorumluluklarını, çalışma alanlarını, devlet veya özel sektörde iş potansiyeli gibi konulara değineceğiz. Çayınız, kahveniz hazırsa artık konumuza geçebiliriz. 

1- Aile Danışmanı

Aile danışmanı kavramı takdir edersiniz öznesi insan olan diğer birçok meslek gibi kökenini Amerika ve Avrupa’dan almaktadır. Aile danışmanları artan aile içi iletişim, aile dinamikleri ve tüm bunlara bağlı olarak aileyi etkileyen her türlü sorunun çözümü için çalışmaktadır. Aile danışmanlığı kavramını ilk kez Adler kullanmıştır. Adler 1920 yılında Aile Eğitim Merkezini kurarak aile danışmanlığı konusunda ilk adımı atmıştır. Adler açtığı Aile Eğitim Merkezinde aile içindeki bireylerin sorunlarını tek tek ele almak yerine aileyi bir bütün olarak değerlendirmiştir. Aile bir sistemdir. Aile içinde herhangi bir bireyin sorunu tüm aile bireylerini etkilemektedir. Bu sebeple aile danışmanları çok farklı konularda çalışmalar gerçekleştirebilmektedir. Adler’e göre, aile bireylerinin yaşadığı sorunlar aile içindeki iletişim örüntülerinden kaynaklanmaktadır. Bu yüzden ailenin iletişimi üzerine yoğunlaşmıştır.

Aile danışmanlığı 2. Dünya Savaşı’nın ardından evsiz kalan, aileleri parçalanmış, yetim, dul, öksüz, kimsesiz kalmış bireylerle de gerçekleştirilmiştir. 2. Dünya Savaşı’nın ardından aileler dağılma noktasına gelmiş, sorunları katlanarak artmıştır. Bu sebeplerden ötürü 1946 yılında Ulusal Zihin Sağlığı Antlaşması yapılmıştır. Bu antlaşmadan itibaren aile danışmanlarının etkileri giderek artmıştır. Genel olarak aile danışmanlığı ortaya çıkışını anladığımıza göre derinlere inme vakti. Kemerlerimizi takalım, ışıkları açalım derinlere iniyoruz. 

2- Aile Danışmanlığı Eğitimi

Ülkemizde aile danışmanlığı eğitimi için çeşitli üniversitelerin açmış olduğu sürekli eğitim merkezlerinin kursları mevcut. Aile danışmanlığı eğitimine katılabilmeniz için kursların genel tercihi, psikoloji, çocuk gelişimi, sosyoloji, sosyal hizmet, okul öncesi eğitimi, sınıf öğretmenliği, pdr gibi alanlara öncelik tanınmaktadır.(Yine de buraya çok bağlı kalmamak gerekiyor. Sürekli eğitim merkezleri bu konularda hiç de sıkı bir kurallar bütününe sahip değil. Aile danışmanlığı kursuna katılan diş hekimi görmüş biri olarak bu bilgiyi aktarmak istedim.) Aile danışmanı olabilmeniz için sadece üniversitelerin açtıkları kurslara gitmeniz gerekmiyor. Pandeminin etkisiyle artan online kurs çılgınlığına dahil olup çeşitli sitelerden ”uzaktan aile danışmanlığı eğitimi” alabilmeniz de mümkün. Aile danışmanlığı eğitimlerinde en önemli nokta teori derslerinizin yanında alacağınız süpervizyon ve uygulama seanslarına katılmanızdır. Yıldız Teknik Üniversitesi SEM Aile Danışmanlığı kursunu örnek verecek olursak 300 saati teorik 150 saati süpervizyon 30 saati uygulama seansları olmak üzere toplam 480 saat 6 ay süren bir eğitim söz konusu. Ayrıca kursu tamamladıktan sonra Aile Danışmanlığı sınavında öğrendiklerinizi aktarmanız istenmektedir. Sınavdan başarılı olan kişiler aile danışmanı olduklarını tescilleyen belgeyi almaya hak kazanmaktadırlar. Siz de online kurslara katılmak yerine süpervizyon ve uygulama seanslarının ağırlıkta olduğu kursları tercih ederek aile danışmanlığı konusunda daha donanımlı ve yeterli bir hale gelebilirsiniz. Her eğitimde olduğu gibi aile danışmanlığı eğitimde de sadece teoriyi bilip yazılan her kitabı okumak tek başına yeterli değildir. Bu yüzden bu noktaya özellikle dikkat etmekte yarar var. Geçim derdi noktası ülkemiz özelinde her meslek için kilit nokta olsa gerek bu yüzden yazıyı fazla uzatmadan iş olanaklarına hızlıca bir geçiş yapalım. Aman dikkat.

3- Aile Danışmanı Oldum Tamam da İş ? 

Aile danışmanlarının çeşitli yerel yönetimlerde iş olanakları mevcut. Bunlara örnek olarak; Sultanbeyli Belediyesi aile danışma merkezini örnek gösterebilirim. Sultanbeyli Belediyesi gibi çeşitli ilçe belediyelerinde aile danışmanlığı merkezleri kurulmuş durumda. Aile danışmanlığını kamusal alanda alan bulmak ne yazık ki pek mümkün değil. Belirtilen yerel yönetim alanları sınırlı olduğundan kamusal alanda aile danışmanlığı yapmak pek mümkün görünmüyor.

Gelelim özel sektöre. Özel sektörde aile danışmanı olarak görev yapmak istiyorsanız çeşitli seçenekleriniz mevcut olacaktır. Seç, beğen, yap.

a- Aile danışma merkezinde çalışmak.

Özel sektörde sayısı her geçen gün artan yüzlerce aile danışma merkezi açılıyor. Siz de bu alandan faydalanıp aile danışma merkezlerinde çalışabilirsiniz ancak unutmadan ekleyelim özel sektör daima seçici bir yapıdadır. Bu yüzden aile danışmanlığı konusunda niteliklerinizi arttırmak için elinizden gelenleri yapmaya çalışın. Eğitiminizi süpervizyon süreçleriyle destekleyin. Oyun terapisi, masal terapisi, kum terapisi, sanat terapisi, bilişsel davranışçı terapi gibi eğitimlerle mesleğiniz için daha geniş bir yelpazeye sahip olmaya çalışın. Ne kadar ekmek o kadar köfte.

b- Aile danışma merkezini seanslar için kiralamak,

Bir aile danışma merkezinin altında çalışmak istemiyor ancak seans gerçekleştirmek için bir ortama ihtiyacınız varsa çeşitli aile danışma merkezlerinin seans odalarını kiralayabilirsiniz.

c- Kendi aile danışma merkezinizi açmak,

Kendi işyerinizin olması ülkemizde çoğu insanın hayali. Aile danışma merkezi açmak her ne kadar çok maliyetli gibi görünmese de önemli olan noktanın tercih edilen bir aile danışmanı olmanız olduğudur. Tanınırlık, güzel reklam, nitelik ve başarılı bir aile danışmanı kendi aile danışma merkezini de açsa özel sektörde de çalışsa başarılı olacağından şüphe yok.

Aile danışmanlığı konusunda sorularınız ve merak ettiğiniz başka konular varsa sosyal medya hesaplarımdan bana ulaşabilir veya yorumlarda bunları belirtebilirsiniz. Sonraki yazımızda görüşmek üzere… 

”Aile her türlü kötülüğün ve iyiliğin öğretildiği okuldur.” 

Aile Danışmanı / Sosyal Hizmet Uzmanı

               Furkan Canlı