‘Çöp Evden Çıkan Çocuk’ Haberleri ve Okul Sosyal Hizmeti
Son günlerde haber kanallarında ve sosyal mecralarda sıkça gördüğümüz ve üzülerek baktığımız ‘çöp evden çıkan çocuk’ haberleri bizlere okul sosyal hizmeti hakkında neler gösteriyor.
“Sarıyer Belediyesi ekipleri, ilçedeki bir evden üç kamyon çöp ve atık çıkardı. Çöp evde yaşadığı belirlenen 35 yaşlarındaki bir kadın ile 5 ve 6 yaşlarındaki iki çocuk, korumaya alınarak Sarıyer Belediyesi Kilyos Sosyal Tesisleri’ne götürüldü. Maddi imkânsızlıklar nedeniyle iki çocuğunun da okula gitmediğini söyleyen anne, 6 yaşındaki oğlunun özel eğitime ihtiyacı olduğu bilgisini de ekiplerle paylaştı.”
“Bursa’da kirayı ödemediği için ev sahibi tarafından mahkeme kararıyla Kamuran Pınar A.’nın (44) oturduğu evi 21 Temmuz Perşembe günü boşaltmaya gelen ekipler çilingirle içeri girdi. Evin giriş kapısının yanındaki dolaba yapıştırılan kağıtta “Eve girmeye kalkmayın sizi haneye tecavüzden mahkemeye veririm” yazılı kağıt dikkat çekti. Nilüfer Belediyesi ekipleri, temizlik çalışmasına başladıkları sırada bir odanın kapısının kilitli olduğunu fark etti. Kapıyı kırarak içeri giren temizlik görevlileri, çöplerle dolu odada yarı baygın halde yatan Kamuran Pınar A.’nın yeğeni olan 9 yaşındaki C. M. A.’yı buldu. Çocuğun odada kilitlendiği ve tuvaletini dahi odaya yaptığının görülmesi üzerine sağlık ve polis ekiplerine haber verildi.”
Geçtiğimiz günlerde Sarıyer’den ve Bursa’dan gelen ‘çöp evden çıkan çocuk’ haberlerinden yola çıkarak okul sosyal hizmetinin gerekliliğini hep birlikte değerlendirelim.
Öncelikle ele alacağımız ilk durum iki haberin de ortak noktasını oluşturan okul çağında olup halen okula gitmeyen çocuklar. Peki bu çocukların durumu bizlere neler söylemekte? Okul çağında olup çeşitli sebeplerle okula devam etmeyen çocukların mevcut sayısı, bu çocuklar için yeterli ve gerekli çalışmaların yapılıp yapılmadığı, çocukların gelişimini ve eğitimini etkileyen sorunlara ilişkin çözüm önerileri gibi noktaları tekrar düşünmemiz gerektiğinin altını çizmektedir.
Ele alacağımız diğer nokta ise haberde bahsi geçen çocukların okul çağında olmasına rağmen içinde bulunduğu ihmal ve yoksulluk durumlarından dolayı okula devam etmemesinin bizlere okul sosyal hizmeti uygulamasının ne kadar gerekli ve önemli olduğunu göstermektedir.
Okul sosyal hizmeti; çocuğun üstün yararını temel alan, öncelikli olarak eğitim gören çocuk ve gençler ile ailelerinin karşılaştıkları ekonomik, psikolojik ve sosyal ihtiyaç ve sorunlarının giderilmesine ve çözümlenmesine yönelik olarak çalışmalar yürütmeyi hedefleyen sosyal hizmetin uygulama alanlarından biridir. Kısaca tanımını yaptığımız okul sosyal hizmeti hem okul içinde hem de okul dışında faaliyet göstermesi sebebiyle de önemli bir alan olmaktadır.
Madde bağımlılığı, aile içi şiddet, ihmal ve istismar, akran zorbalığı, yoksulluk gibi sorunların özellikle okul ortamlarında incelenmesi, tespit edilmesi ve çözümü için gerekli müdahalelerin yapılması çocuğun korunması ve üstün yararı için son derece önem taşımaktadır. İki haber başlığında da çocukların içinde bulunduğu durumların tespiti ve iyilik hallerinin arttırılmasında okul sosyal hizmeti de diğer çözüm önerileri kadar büyük bir yer tutmaktadır.
Öğrenimine çeşitli nedenlerle başlayamayan, okul terki olan çocukların tespit edilip bildirilmesi mevcut sayının belirlenmesinde ve buna yönelik çözüm önerileri oluşturulmasında atılacak ilk adımlarından birisidir. Söz konusu durum için mikro düzeyde, her mahallede okula devam etmeyen çocukların durum tespitinin yapılması, mezzo düzeyde ise okula devamı olmayan çocukların aileleri ve çevresiyle iletişime geçilmesi gerekli durumlarda rehberlik ve danışma sağlanması, okula devamlarının önünde engel teşkil eden sorunların çözümü için gerekli kaynak ve birimlerle etkili bir işbirliği ve koordinasyon kurulması, çocukların içinde bulundukları gelişim dönemi ve yaşadıkları çevre dikkate alınarak sosyal hizmet gereksinimlerinin değerlendirilmesi ve bu gereksinimler temelindeki sosyal hizmet müdahaleleri çocukların refahına yatırım açısından büyük önem arz etmektedir. Öğrenci ve aile temelinde başlayan koruyucu ve önleyici tedbirlere sahip okul sosyal hizmeti müdahalesi makro düzeyde çocukların iyilik halinin artmasını ve çocuğun üstün yararını hedefleyen bir toplum inşa edilmesi adına büyük önem taşımaktadır.
Türkiye’de halen aktif olmayan okul sosyal hizmeti uygulamasının bir an önce uygulamaya geçmesi böyle bir toplum inşa etmek için gereklidir.
