Bu yazı engelli olup ÖSYM’nin yaptığı sınavlara girecek adayların ÖSYM’nin uyguladığı uygulamalar hakkında bilgi verme amacı taşımaktadır. Sınava girecek adayların burada yer alan uygulamaları dikkate almaları ve buna göre tercihte, talepte bulunmalarında fayda vardır.

ÖSYM son dönemlerde sınav giriş kağıdında yer almayan önceden bilgi verilmemiş hiç bir alet ile öğrenciyi sınava almamaktadır.  Engelli adaylar sınavda, kendilerinin kullanacağı özel bir gerece zorunlu olarak ihtiyaç duyuyorlarsa bu ihtiyaçları ve kullanacakları gerecin ne olduğu sağlık raporlarında ve dilekçelerinde ayrıntılı olarak belirtilmiş olmalıdır.

Rapor, ÖSYM’nin ilgili Komisyonunca kabul edildiği takdirde, adaylar bu gereçlerini sınavda kullanabileceklerdir. Bu adayların “Engelli Salonu” yazılı olan Sınava Giriş Belgelerinde sınava getirebilecekleri araç gereç ve cihazlar da belirtilmiş olacaktır. Başvuru işlemleri tamamlandıktan sonra engel/sağlık sorunu oluşan veya sağlık sorunu nedeni ile özel bir gereksinime ihtiyacı olan adaylar (sınavda okuyucu/işaretleyici yardımı talep etmeseler
bile), mazereti ne olursa olsun “Engelli Salonu” dışında üzerlerinde/yanlarında sargı, alçı, atel, koltuk değneği, oturma simidi, ilaç, ek gıda vb. ile sınava giremezler

Öncelikle; Engelli/sağlık sorunu olan adayların “Engelli Salonlarında” sınava alınabilmeleri için bir üniversite veya devlet hastanesinden alacakları;
1) Engelli Sağlık Kurulu Raporu / Sağlık raporlarının onaylı bir örneğini
2) Sağlık/Engel Bilgi Formunu
3) Sağlık/engel durumlarını belirten dilekçelerini
4) Aday Başvuru Kayıt Bilgilerinin bir fotokopisini  başvuru süresi içerisinde ÖSYM’ye ulaştırmaları gerekmektedir

GÖRME ENGELİ OLAN ADAYLAR

Görme engelli adaylardan okuyucu yardımı talep eden adaylara; şekil, grafik, tablo, resim gibi görsel verilerin yer aldığı sorular ile karmaşık ifade içeren sorular sorulmaz. Bu adayların, okuyucu ve işaretleyici yardımcı görevlileri verilerek, tekli salonlarda sınava alınmaları sağlanır. Sınav soru ve süre miktarlarına göre belirlenen ölçüde ek süre verilir. Bu adayların soru kitapçığını kendilerinin okumasına izin verilmez. Sınavda okuyucu yardımı aldığı halde soruları kendisinin de okuduğu tespit edilen adayların sınavı geçersiz sayılır.
Soru kitapçığını kendi okuyabilecek durumda olan görme engelli adaylara, talepleri doğrultusunda 9 ya da 14 punto yazı karakterinde yazılmış soru kitapçığı ile işaretleyici yardımı verilir (Aşağıda örneği verilmiştir.). Soru kitapçığı yazı boyutu 14 punto yazı olsa da, cevap kâğıdı boyutu standart olduğundan (Bütün adaylara sadece 9 punto cevap kâğıdı verilir.), adayların cevap kâğıdı işaretleme durumlarını göz ardı etmemeleri gerekmektedir. İşaretleyici yardımı isteyen adaylar tekli, istemeyen adaylar ise toplu salonlarda sınava alınır.
Sınavda sadece işaretleyici yardımı alan adaylara, işaretleyici görevli tarafından soruların okunmasına ve/veya adayın kendisinin cevap kâğıdında işaretleme (kodlama) yapmasına izin verilmez. Sadece işaretleyici yardımı aldığı halde işaretleyici görevliden okuma yardımı aldığı tespit edilenler ile sınavda işaretleyici yardımı aldığı halde kendisi cevap kâğıdında işaretleme (kodlama) yapan adayların sınavı geçersiz sayılır. Soru kitapçığını kendisi okuyabilecek durumda olan (sınavda okuyucu yardımı talep etmeyen) adaylara ek süre verilmez.

İŞİTME ENGELİ OLAN ADAYLAR

İşitme engelli adayların raporlarında, işitme engelinin tipi (sensörinoral, iletim veya mixt olarak), her bir kulak için ayrı ayrı işitme eşikleri (dB olarak) ve konuşma engellerinin olup olmadığının (ve varsa derecesinin) belirtilmesi zorunludur.

Bu adaylar, raporlarına işitme testinin imzalı ve onaylı bir örneğini de eklemelidir. İşitme engelli adaylardan işitme cihazı/biyonik kulak (koklear implant) kullananların Engelli Sağlık Kurulu Raporlarında ve Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formlarında bu durumlarının mutlaka belirtilmesi gerekmektedir. Bu bilgi, adayların Sınava Giriş Belgelerine yansıtılır ve adayların bu cihazları ile sınav binalarına alınmalarına izin verilir.

Sınava Giriş Belgelerinde işitme cihazı/biyonik kulak (koklear implant) yer almayan adayların, bu cihazları ile sınav binalarına girmelerine izin verilmez. Sınava Giriş Belgelerinde işitme cihazı/biyonik kulak (koklear implant) yazılı olan adaylar, bu cihazları ile sınav binalarına alınır, cihazlar sınav görevlileri tarafından adaydan sınav öncesi teslim alınarak sınav tamamlandıktan sonra tekrar adaya teslim edilir. Sınava Giriş Belgelerinde işitme cihazı/biyonik kulak (koklear implant) yazılı olan adaylardan bu cihazlarının sınav süresince üzerlerinde bulunmasını isteyenler ise ÖSYM tarafından hazırlanan her türlü kablolu-kablosuz iletişimi kesilmiş sınav merkezlerinde sınava alınır.

İşitme engelli adaylardan Engelli Sağlık Kurulu Raporunu ve istenen diğer belgeleri Merkezimize ulaştıranlara ÖSYM’nin görevlendireceği ilgili Komisyon tarafından belirlenecek ek süre verilir.

BEDENSEL ENGELİ OLAN ADAYLAR

Sınavda işaretleyici yardımına ihtiyacı olan bedensel engelli adaylara işaretleyici yardımı verilir. Bedensel engelli adaylardan, sağlık kurulu raporlarında, vücutlarında motor sistem mekanizması yeterli düzeyde gelişmediği için vücut hareketlerine hâkim olamadığı belirtilen CP (Serebral palsi vb.) hastalarından sınavda okuyucu ve işaretleyici yardımı talep eden adaylara, okuyucu ve işaretleyici yardımı verilir.

DİĞER ENGELİ OLAN ADAYLAR

Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunda Sürekli Engel Grubunda;
 Süreğen Hastalık (Kronik)
 Dil ve Konuşma Zorluğu
 Zihinsel (MR)
 Sınıflanamayan alanlarını işaretleyen adaylar, bu grupta yer almaktadır.

Engelli Sağlık Kurulu Raporlarında;
 zihinsel MR (mental retardasyon) ile
 sınıflanamayan grupta yer alan yaygın gelişimsel bozukluk (otizm spektrum bozuklukları (OSB), asberger sendromu, RETT sendromu, dezintegratif bozukluk vb.), özgül/özel öğrenme güçlüğü (disleksi, dikkat eksikliği, hiperaktivite vb.) olduğu belirtilen adaylara ek süre ve talepleri doğrultusunda okuyucu ve/veya işaretleyici yardımı verilir. Bu adaylar tüm sorulardan sorumludur. Okuyucu yardımı alan adayların istedikleri takdirde sınav esnasında soruları kendilerinin de okumalarına izin verilir. Okuyucu ve/veya işaretleyici yardımı talep etmeyenler istedikleri takdirde tekli salonlarda sınava alınır.

Ruhsal ve duygusal sağlık sorunu (panikatak, depresyon, şizofreni, atipik psikoz gibi) olan adaylara talepleri doğrultusunda işaretleyici yardımı verilir. İşaretleyici yardımı talep etmeyenler de istedikleri takdirde tekli salonda sınava alınır.

Diyabet hastalarının insülin pompası, şeker ölçüm cihazları, ek gıda vb. ile engelli sınav salonlarına alınmalarına izin verilir. Sürekli sağlık sorunu nedeniyle ilaç kullanan adayların yanlarında ilaç getirmesine izin verilir. Sürekli sağlık sorunu nedeniyle ilaç vb. kullanan adayların bu durumlarını dilekçelerinde belirtmeleri gerekmektedir. ÖSYM’nin ilgili
Komisyonunca bu talepleri değerlendirilir.

GEÇİCİ ENGELİ OLAN ADAYLAR

Geçici süreli sağlık sorunu veya hamilelik gibi geçici özel durumu olan adayların; ilaç, ek gıda, tuvalet gibi ihtiyaçlarının karşılanmasına ve üzerlerinde/yanlarında sargı, alçı, atel, koltuk değneği, oturma simidi gibi tedavi uygulamaları ile sınava alınmalarına izin verilir. Bu adaylara normal sınav süresi uygulanarak talepleri doğrultusunda işaretleyici yardımı verilir. Geçici engeli olan adayların sağlık raporlarında belirtilen rapor bitiş tarihi en fazla 1 yıl sonrası olarak girilebilir. Rapor bitiş tarihinden sonra bu durumdaki adayların sağlık durumu bilgisi sistemden silinir. Rapor bitiş tarihinden önce raporda belirtilen sağlık durumu değişen adayların, bu durumlarını dilekçe ile ÖSYM’ye bildirmeleri gerekir. Gerektiğinde raporlarını yenilemeleri istenebilir.

SAÐLIK DURUMU / ENGEL BİLGİ FORMU http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/OSYS/EngelBilgiFormu04012017.pdf