Açık Seçik Sosyal Hizmet Eğimi

Sosyal hizmet bölüm öğrencileri, uzmanlar ve akademisyenler açıköğretim konusunda tuhaf bir paradoksun içinde. Özellikle açıköğretimin temeli oluşturulurken gereken teknik ve teorik desteği Hollanda’dan ya da Japonya’dan almadık sanırım. Bizzat kendi uzmanlarımız ve akademisyenlerimiz buna destek verdi (ya da zorunda kaldı) ve bu eğitimin altyapısı oluşturuldu.

 

Açıköğretimin doğruluğu ya da yanlışlığını artık tartışacak değilim. Çünkü sosyal hizmet mesleği açısından asıl meselenin bu olduğunu düşünmüyorum. Bu durum Fransadaki ermeni yasa tasarını günlerce konuşulurken bir gecede milletvekili maaşlarının 2 katına çıkarılması gibi bir şey gözümde. Ama ortada kocaman bir realite varken, büyük harflerle bunun karşısında olanların, bu durumu tutarlı olarak savunabilecek ve arkasında durabilecek güce ve desteğe de sahip olmadığımız aşikar. Kendimizi kandırmayalım.

 

 

 

 

Sosyal hizmet bilgi, beceri ve değerini sosyal politikalar ve siyasi partilerin belirlediği bir sistemde çok idealist uzmanlara sahipmişiz izlenimi beni korkutuyor. Herkes atanıp zorunlu olarak parasını kazanmanın derdinde. Mitinglerde müracaatçı konumunda olduğumuzu bağıra bağıra söylerken, örgün eğitimlerde de işlerin nasıl yürüdüğünün ve özellikle yüksek lisansta sosyal hizmet altyapısının ne kadar önemsendiğinin herkes farkındadır sanırım.

 

 

 

Temel, karısı Fadime ve 5 çocuğu ile tek göz odalı gecekondularında oturuyorlarmış. Temel; paramız olsa da bir araba alsak, ne güzel gezerdik, demiş. Çocuklar; ön tarafa biz oturacağız diye birbirleriyle itişmeye başlayınca, Temel; Hele bir susun, arabanın ön tarafına ananız oturacak, demiş. Bu defa çocuklar, cam kenarında sen oturmayacaksın, ben oturacağım diye kavgaya başlamışlar. Temel bir, iki defa çocukları ikaz etmiş, çocuklar kavgaya devam edince; İnin bakayım arabadan aşağı, hem arabayı kirlettiniz, hem de laf dinlemiyorsunuz demiş.

 

20.000 ekmek peşinde olan genç vatandaşla uğraşacağımıza ve laf anlatmaya çalışacağımıza biraz kendimize çeki düzen verip neden gecekonduda oturduğumuzu ne zaman soracağız…?

 

Bir diğer durumda bu alanda öğrenci olan arkadaşların vahim durumu.

Son dönemlerde Açıköğretim mezunlarının nereye yerleşeceği, ne kadar alacağı, onlar yerleşirse lisans mezunlarının nereye atanacağı haricinde bu iki karşıt grup açısından başka bir tartışma başlığı göremedim. Bir açıköğretim sayfasında gezerken de Özge hanım’ın “Uzmanlar Cevap Versin!!!!” notunu görünce sözde uzmanız ya bakayım dedim neler yazmış kardeşimiz hemen aktarayım…

 

“uzmancık tanımızın uzmanlardan işini yapamayanlar için söylediğinizi düşünüyorum ki bunun dışındaki yorumunuz öngörü değil kahinliğe girer…sizde bu durumu yaşayanlardansınızki güçsüz kişiliklerden bahsetmişsiniz uzmancık bey..bakın Türki…yede yükseklisans yapanlarda sizin yaşadığınız sorunları yaşayabiliyor gidip beden gücüyle iş buluyorlar …..neden sizin gibi kendini uzmanlığın dışında herşeyin hakimi sanıpta işi kapanlar varken bizlerde sizi örnek almayalım …ekmek aslanın ağzında devire ve kişilere ayak uydurmayı bilmek yeterli örgün yaygın zeka seviyesi değil şartlara bağlı ..siz ilk iş gününüzde nasıldınız ilk müracaatçılarınızın sorunlarına yaklaşımı hangi tecrübeyle kavrayıp işi deviriverdiniz…staj uygulama vs evet olmalı ama hiçbiri iş hayatının yerini tutamaz..işsiz olacağiımız günlerin hesabını bırakın biz yapalım yorumlarınız zaten tehdit olamaz!ama maalesef öngörüde bulunacak kişilerden değilsiniz bizim işimiz ÜNİVERSİTEYLE REKTÖRLE ÇALIŞACAĞIMIZ KURUMLA DİKKAT EDİNDE YAYGINLAR SİZİ BERTARAF ETMESİN….sizler lisans mezunlarının dahi yetersiz olduğunu düşünüp yüksek lisanssız uzman olmasın dediniz ama son 2 yılı örgün okuyun baRİ DİYECEK KADARDA PRENSİP SAHİBİ DEĞİLSİNİZ SANIRIM ÇÜNKÜ DERT ÖRGÜN YAYGIN DEĞİL FESATLIK …BU SÖYLEDİKLERİM ÖNGÖRÜ DEĞİLDİR…ÖZGE KÖZKARA

Birkaç sineğin ısırması ; Yarışı kazanmaya azmetmiş bir atı durduramaz…!”

 

 

 

Sevgili arkadaşlar, sosyal hizmet mesleğinin doğuşu ve özellikle Avrupa’da ki uygulama şekilleri göz önüne alındığında, Türkiye’de verilen 4 yıllık eğitimin bile ne kadar yetersiz olduğu uzmanlarımızın önlisans eğitimi alan arkadaşlara “uzmancık” uslubuyla konuşmasından da belli olduğu üzere ortadadır. Geçmiş hükümetler ve şuanki hükümet politikalarının sosyal hizmet mesleğini ancak Avrupa Birliği uyum sürecinde ele aldığı ve bu konuda ne kadar eksik bir altyapımız olduğu ise ak-p açık bir şekilde ortada.

 

Türkiye’de sosyal hizmet meslek elemanlarını konuşmadan önce uygulanan sosyal politikalar ve sosyal hizmetin hizmet metodları değerlendirilmelidir. Ülkemizde bir çok kurumda “Sosyal Hizmetler” adı altında yapılan tüm iş “Sosyal Yardım” dan öteye gitmemekte, ayrıca dezavantajlı grupların profesyonel anlamda destek alabileceği bir psiko-sosyal destek ünitesi oluşturulamamaktadır. Yaklaşık 1.5 yıldan bu yana incelediğim projelerde hatta bu işi sosyal girişimcilerin daha iyi yaptığı ortada.

 

Sosyal Hizmet mesleği bu anlamda makro düzeyde kendini tanıtamadığı ortadadır. Bu bölümün neden açıldığı ve mezun olduğunda bile ne yapılacağı bilinmeden 7580 kişinin kayıt olması da zaten toplumsal olaylara ne kadar duyarlı olduğumuzu gösteriyor. Bu 7000 kişi eminim ki insanlara yardım etmek için can atan insanlardır, allah kabul etsin.

 

“Yaşama karşı sorumluluğumuz daha yücesini yaratmaktır, daha alçağını değil.”

 

AÖF ders içeriğini ve soruları inceledim. Sosyal hizmet mesleği çocukluktan itibaren ruh ve akıl sağlığı yerinde bireyler yetiştirmek, değişen ve gelişen kültürel normları daha ileri bakış açısıyla ele alması gereken bir meslek olması gerekirken tamamen hizmet ruhuna ters bir şekilde şuanki ezberci sistem içerisine tamamen çekilmiş ve sosyal hizmet mesleğinin zar zor ağzımıza alabildiğimiz “değişim ajanlığı” statüsü kırılmıştır.

 

Bizler makinelerle çalışan insanlar değiliz, emek konusu insan olan bu mesleğin tüm bilimsel gelişmeleri yakından takip eden hatta yeni metodlar bulmak üzere sorumlu olduğumuz bu meslek, test kitaplarından aşağıdakilerden hangisi “empati” yi açıklar şeklinde sorulara verdiğimiz cevabı hayatımıza uygulamadığımız sürece anlamsızlaşacak ve ayaklar altına düşürülecek bir meslek olmamalıdır.

 

Şuan bile uygulama alanında tüm mesleki çalışanlarına yeni bir şeyler ortaya koyma adına kısıtlayan bu sistemde açık öğretimde okuyan pek çok arkadaşımızın insanı gerçekten severek ve insanlık için gerçekten bir şeyler yapmak adına bir seçim yaptığını düşünmüyorum.

 

Sosyal paylaşım sitelerindeki tüm açık öğretim sayfalarından gördüğüm izlenim, iş bulmak ve bu iş ne olursa olsun para kazanma dışında daha olumlu düşünceler barındırmıyor. Tabi bu durum 4 senelik fakültelerden mezun olan arkadaşlarımızında gerçekten bu mesleğe bir şeyler katmak amacıyla çalıştığı anlamına da gelmiyor.

 

Şuan çıkan sürtüşmenin tek anlamlı olduğu yer önlisans ve lisans eğitimi alan meslektaşlarımızın hangisinin kıçını daha rahat garantiye alması gerektiği tartışmasından başka bir yerde değildir gözümde. Mesleki ilerlemenin ve bu anlamda nasıl olması gerektiği de pek tercihimiz değil. Bundan dolayı kimseye kızmak da mümkün değil. Anlayacağınız mevzu kimin bu dangalak sistemde kendini daha rahat garantiye alabileceği meselesidir.

 

Açıköğretimde okuyan öğrencilerimize ve bu rest çeken mesajı gözü kapalı yazan Özge hanıma aşağıdaki satırları dikkatlice okursa sevinirim.

 

“Yoksulluk” meselesi sizin kitaplarda A şıkkında cevap olarak verdiğiniz sosyal refahla yakından ilgili bir konudur. Hayatında dezavantajlı bir grubun üyesiyle iletişim kurmamış birinin, kendi maddi sorunlarından kaynaklı işe yerleşmek amacıyla bu bölümü seçmesi zaten nasıl gerçek bir sosyal hizmet meslek elemanı olamayacağı yönündeki en açık örnektir. Bizlerde dahil olmak üzere zaten müracaatçılardan oluşan bir mesleğin başka bir müracaatçıya destek vermesi mümkün müdür?

 

Türkiye’de şuan sosyal hizmet uzmanlarının bile müracaatçı konumunda oldukları açıktır, asıl sorun budur. En azından bu farkındalığa sahip uzmanlar olduğu için bu sistemin değişmesi ve sosyal hizmet mesleğine yeni metodlar katmak mümlün olacaktır.Bu sisteme karşı devrimsel ya da evrimsel bir süreç kazanılması gerektiğine inanan sosyal hizmet uzmanları olmadığı sürece, bundan on yıl sonra klasik bir devlet memur zihniyetinden farkınız kalmayacaktır. Sıradanlaşacağız.Çünkü sizi bu uyanıklıkta tutacak eylemsel bir ortama sahip olmayacaksınız. Zamanla içimize işleyen biat ve sadaka kültürünü, elinizde olmayan süreçlerden dolayı sizlerinde kabullenme olasılığınız artacaktır. Bu sizin farkında olarak yaptığınız bir şey olmayacak ve rahatsızlık duymayacaksınız. Bunda müsterih olun, suçladığım siz değilsiniz. Bizim itirazımız sizin gelişmeniz ya da bu topluma bir şeyler katmanız değil, bu sistemin bilinçli olarak ortaya attığı şuanda yaptığınız açıklama ile de örneklerini gördüğümüz bilinçsiz meslek elemanlarının ortaya çıkması ve bu kültürü sayıca fazla olduğu için istemeden de olsa sindirme olasılığının fazlalaşmasına olan itirazdır.

 

Bizleri üzen şeyde yine bundan 10 yıl sonra bakın sosyal hizmet mesleğinin geldiği aşama çok geri bir aşamadır diye konuştuğumuzda bunu da kavrayabilecek meslek elemanlarına sahip olamayacağız duygusundan başka bir şey olmayacaktır. Kendinizi gerçekten hazır hissediyor musunuz?

 

 

Saygılar, sevgiler (:

Cihan Aydın